بررسی اندیشه های اجتماعی و دیدگاههای انتقادی مارون عبود

مارون عبود از ادیبان و منتقدان برجسته لبنان، در قرن نوزدهم و بیستم که، برهه ای کاملاً متفاوت با تاریخ گذشته ی اعراب و جهان عرب بود زیست و با دردها و رنج ها و بحران های مردم مظلوم لبنان و جامعه ی عرب زیست بنابراین اوضاع خاص و نابسامان سیاسی و اجتماعی لبنان و جامعه ی عرب از وی نویسنده ای منتقد و مصلحی اجتماعی بر جای گذاشت. اندیشمندی فکور و بی باک که چشمان خفته ی ملت خویش و سایر سرزمین های عربی را بر تمدن و پیشرفت گشود و از مسایل و رنجهای مردم، از بی عدالتی ها و ظلم و استبداد و آوارگی توده ی مردم پرده برداشت. و با بیانی ساده و شیوا واقعیت زندگی مردم و عیوب جامعه انسانی را در داستانها، نمایش نامه ها و مقاله های خویش به قلم نگاشت. علی رغم این، می توان گفت وی از نویسندگان و منتقدانی بود که صفحات درخشانی از تاریخ ادبیات و نقد ادبی، دوره ی کنونی را به خویش اختصاص داد. اگرچه وی در زمینه نقد ادبی شیوه های انتقادی غرب و تجدد و شاعران نوگرای جوان را ستود اما در کنار آن، صاحب دیدگاه هایی تازه می باشد که حاکی از فرهنگ گسترده ی وی و احاطه بر میراث اصیل و غنی گذشته است. در این پژوهش پس از شرح مختصری بر زندگی مارون از آغاز تا فرجام به اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی لبنان که زادگاه مارون است پرداخته شد تا در فصل سوم از آراء و اندیشه های اجتماعی وی پیرامون مضامینی چون جهل و فقر، گرسنگی و استبداد، زن و ازدواج، آموزش و پرورش، رواج القاب، طائفه گری و فئودالیسم، آزادی و وطن سخن رانده شود و مورد کنکاش و بررسی قرار گیرد سپس در فصل سوم آثار فراوان وی در زمینه های تاریخ، نقد ادبی، سیاسی و اجتماعی، داستان و نمایشنامه و شعر را معرفی نمودیم آنگاه در فصل اخیر شیوه و اسلوبی که مارون در ادبیات و بیان دیدگاه های انتقادی خود در پیش گرفت، دو گرایش سنت و تجدد، موضع این منتقد در برابر آنها و در پایان جایگاه مارون در جریان نقد جدید و میزان تأثیرگذاری نقد وی را از خلال آثار وی از نظر گذرانیم تا بدینوسیله نقد ساحر و تهکم آمیز و در عین حال سازنده و راهبردی این ادیب بزرگ و منتقد عرب معاصر به خوبی برای همگان نمایان گردد.